چقدر با مونو پتاسیم فسفات آشنا هستید؟ آیا می‌دانید که این ماده چه کاربردی دارد؟ ما در این مقاله قصد داریم بیشتر در مورد کاربرد آن به عنوان کود صحبت کنیم و ببینیم که چطور می‌تواند به افزایش رشد و کیفیت محصولات کشاورزی کمک می‌کند.
مونو پتاسیم فسفات که با نام MKP نیز شناخته می‌شود دارای فرمول شیمیایی KH2PO4 است. این ماده، ترکیبی معدنی است که معمولاً به عنوان یک کود شیمیایی در صنایع کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر اینکه مونو پتاسیم فسفات در کشاورزی به عنوان کود کاربرد دارد در صنایع دیگری نیز کاربرد دارد.
به عنوان مثال، در صنایع غذایی نقش ماده افزودنی را دارد و همچنین یک عامل بافری به شمار می‌آید. معمولا کود مونو پتاسیم فسفات در دنیای صنعت به صورت پودری سفید رنگ عرضه می‌شود و به فروش می‌رسد؛ البته بهتر است این را هم بدانید که در هنگام تشکیل به صورت بلور‌های شفاف و بی رنگ نیز دیده می‌شود.
پتاسیم دی هیدروژن فسفات نام دیگری است که به این ترکیب معدنی اختصاص داده می‌شود که قابلیت انحلال در آب دارد اما در الکل‌ها حل نمی‌گردد.
بیشتر بخوانید: کاربرد سولفات روی در داروسازی
واحد اندازه گیری مونو پتاسیم فسفات همچون برخی دیگر از مواد مانند: دی سدیم فسفات به جای حجم، بر اساس گرم خواهد بود. به عنوان مثال شنیده می‌شود که می‌گویند یک گرم از این ماده را در صد میلی لیتر آب 40 درجه سانتیگراد حل کنید. مونو پتاسیم فسفات به طور چشمگیری با آب وارد واکنش شده و قابلیت زیادی در انحلال در آب دارد.
البته نباید این نکته را فراموش کرد که این میزان انحلال پذیری می‌تواند با دمای آب بستگی داشته باشد و هرچه دمای آب بالاتر باشد سرعت حل شدن در آب بیشتر خواهد بود.
در هنگام استفاده از کود مونو پتاسیم فسفات باید در ابتدا دقت نمایید که pH خاک فعلی شما ثابت باشد و سپس با استفاده از این ماده به بهره وری مورد نظر خود برسید.
گاهی اوقات کشاورزان در میزان استفاده از کود نیتروژن با محدودیت مواجه می‌شوند، در این هنگام کود مونو پتاسیم فسفات می‌تواند به عنوان منبعی از فسفر و K می‌تواند مکمل خوبی برای رشد گیاهان باشد، زیرا می‌تواند به خوبی عناصر ماکروی مورد نیاز گیاه را تامین نماید تا کمبودهای مواد ناشی از کود نیتروژن باعث صدمه دیدن گیاه نشود.
اما چه موقع باید از کود مونو پتاسیم فسفات استفاده کرد؟ طبق نظر اکثر کارشناسان بهترین زمان برای به کارگیری این کود اوایل فصل رویش گیاهان می‌باشد. دلیل استفاده از این ترکیب معدنی در فصل رویش گیاه این است که در این زمان نیاز گیاه به فسفر و K برای استقرار ریشه خود به بالاترین حد ممکن می‌رسد.
اما کارایی این کود صرفا برای استقرار ریشه نیست و استفاده از این محصول باعث می‌شود که در مرحله به ثمر رسیدن محصولاتی از قبیل میوه‌های قندی، قند آن‌ها افزایش یابد و همچنین افزایش کیفیت محصولات را به همراه خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: کاربرد سولفات منیزیم در پرورش ماهی
موارد منع استفاده از کود مونو پتاسیم فسفات
با اینکه کود مونو پتاسیم فسفات از مزیت‌های بسیار خوبی برخوردار است و به کشاورزان در امز کشاورزی کمک شایانی می‌کند، باید در نظر داشته باشید که همه جا نمی‌توان از این ماده استفاده کرد و این نکته مهمی است که باید آن را در نظر بگیرید. چنانچه در مجاورت شما منابع بزرگ آبی نظیر دریا و دریاچه وجود دارد، استفاده از این کود در این مناطق قدغن است. زیرا با وارد شدن به آب باعث می‌شود که آلودگی و ناپاکی حاصل از این خاک به دریا و دریاچه‌ها سرایت کند.
مزیت‌های کود مونو پتاسیم فسفات
برای تامین نیازهای غذایی محصولات کشاورزی در طول چرخه رشد می‌توان این کود را با سایر کودها ترکیب کرد. به کارگیری این ماده موجب رشد سریع و بهبود فوری گیاه می‌شود، زیرا موجب افزایش جذب مواد مغذی به گیاهان می‌شود.
از دیگر مزایای مونو پتاسیم فسفات به عنوان کود می‌توان به بی ضرر بودن آن و عدم آسیب به برگ اشاره کرد که این ویژگی به دليل EC پايين اين ماده می‌باشد؛ بنابراین، خطر سوختگی گياه تقريبا وجود ندارد و می‌توان آن را در آب حل کرد و سپس این کود را به صورت محلول پاشی به گیاهان اعمال نمود.
فایده دیگر این ماده کاهش برخی از بيماری‌های برگی مانند: سفیدک دروغی است. کودی که با مونو پتاسیم فسفات ایجاد می‌شود دارای P و K می‌باشد که عناصر ضروری برای رشد گیاه به شمار می‌روند و تامین این دو عنصر اثرات مستقیمی را بر روی مراحل رشد گیاه از جوانه زنی گرفته تا شکوفه دهی و میوه دهی خواهد داشت.
از دیگر فواید ارزشمند این ماده برای استفاده در کشاورزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- عدم وجود کلر، سديم، فلزات سنگين و سایر مواد مضر در این کود. از آنجایی که کود مذکور دارای پی اچ اسیدی می‌باشد، قادر است که پی اچ خاک را در سطح نسبتا پایین حفظ کند.
2- از شاخص شوری زایی پایینی برخوردار است.
3- روند جذب فسفر در گیاهان را بهبود می‌بخشد و همچنین دارای خاصیت قارچ کشی نیز می‌باشد.
4- کود مونو پتاسیم فسفات قابلیت ترکیب و انحلال خوبی با سایر کودهای دارد و می‌تواند با سموم دفع آفات نباتی ترکیب شود تا نیازهای غذایی محصولات را در طول چرخه رشد برآورده سازد.
بیشتر بخوانید: کاربرد کربن اکتیو در صنایع مختلف
خاصیت خوراکی
مونو پتاسیم فسفات علاوه بر اینکه در کشاورزی کاربرد گسترده‌ای دارد دارای گرید خوراکی نیز می‌باشد و در اغلب محصولات دسر‌ها، ژله‌ها، غذاهای دریایی، نوشیدنی‌ها، ژلاتین و… استفاده می‌شود. از آنجایی که عناصر ضروری‌ای مانند پتاسیم و فسفر در این ترکیب وجود دارد موجب مقوی تر شدن مواد غذایی خواهد شد.
استفاده از این ماده در محصولات غذایی ایمن گزارش شده است و طبق نظر کارشناسان مصرف آن خطری ایجاد نخواهد کرد. افرادی که علاقه‌ای به مصرف برخی از مواد غذایی همچون: کرفس، گندم، سویا، تخم مرغ، بادام زمینی، فرآورده‌های شیر، ماهی و صدف ندارند و یا به این محصولات حساسیت دارند، می‌توانند عناصر مورد نیاز خود را از طریق مصرف این محصول در سایر مواد خوراکی دریافت کنند.
به علاوه، افرادی که رژیم بدون گلوتن را رعایت می‌کنند مشکلی در مصرف مواد غذایی شامل مونو پتاسیم فسفات ندارند زیرا این ماده بدون گلوتن می‌باشد.
فواید استفاده از کود مونو پتاسیم فسفات در کشاورزی
- بهبود میزان ریشه زایی
- افزایش تقسیم سلول‌ها و رشد بهتر گیاه به دلیل تنظیم سنتز پروتئین در گیاه
- حفاظت از گیاه در فصل سرما و یا در هوای خشک
- مکملی مناسب برای خاک‌های آهکی
- بهره مندی از خاصیت بافری و در نتیجه ثابت نگه داشتن اسیدیته خاک
- بهبود در عملکرد آنزیم‌های گیاه
- افزایش جذب بیشتر مواد مغذی از خاک و در نتیجه بهبود تنفس و تعریق گیاه
- کاهش بیماری‌هایی همچون کپک پودری در برگ‌ها و همچنین کاهش احتمال بروز بیماری‌های گیاهی
- افزایش ایمنی و سازگاری با محیط زیست
بیشتر بخوانید: گرفتن تلخی زیتون
زمان مناسب استفاده از کود مونو پتاسیم فسفات
در ادامه به شرح نکاتی در استفاده درست و مناسب از این کود برای گیاهان مختلف به صورت آبیاری خواهیم پرداخت.
میوه‌های درختی: در میوه‌های درختی امکان استفاده در کل طول زمان رشد وجود دارد و این میزان باید 100 تا 200 کیلوگرم به ازای هر هکتار باشد.
انگور: بهتر است در میانه دوره آبیاری یا قبل از این دوره از کود مذکور استفاده شود و میزان استفاده از آن 50 تا 200 کیلوگرم به ازای هر هکتار می‌باشد.
مرکبات (درختان بالغ): در طول کل دوره رشد مرکبات می‌توان از این ماده بهره برد و میزان به کارگیری از آن 150-300 کیلوگرم به ازای هر هکتار می‌باشد.
سبزیجات: برای کوددهی به سبزیجات می‌توان در ابتدای دوره رویش تا 2-4 هفته قبل از برداشت از این ماده استفاده کرد و میزان مورد استفاده 100-250 کیلوگرم به ازای هر هکتار می‌باشد.
سیب زمینی: می‌توان از مرحله گلدهی تا مرحله رسیدن سیب زمینی از این کود بهره برد. میزان استفاده 100-200 کیلوگرم به ازای هر هکتار خواهد بود.
گوجه: بهترین زمان برای استفاده از کود مونو پتاسیم فسفات در رشد گوجه 1 ماه پس از کاشت تا مرحله بلوغ می‌باشد. میزان مورد استفاده 150-300 کیلوگرم به ازای هر هکتار می‌باشد.
موز: در طول کل دوره آبیاری می‌توان از 200-300 کیلوگرم به ازای هر هکتار استفاده کرد.
0 دیدگاه