بوریک اسید یا همان اسید بوریک یک اسید ملایم و نسبتا ضعیف است که کاربردها و موارد مصرف زیادی در صنایع مختلفی همچون کشاورزی، پزشکی، صنایع غذایی و … دارد. به همین دلیل است که قصد داریم در مورد این اسید و خواص و ویژگی‌های آن با شما صحبت کنیم.
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم بوریک اسید، یک اسید ضعیف با فرمول شیمیایی H3BO3 است. این ماده‌ی شیمیایی معمولا به صورت جامد بلوری است. همچنین اگر بخواهید در مورد مزه و بوی آن بدانید، این اسید بدون بو و با مزه‌ی تلخ است. این اسید ضعیف در دمای 236 درجه‌ی سانتی گراد ذوب می‌شود.
این ماده شیمیایی را با نام‌های دیگری مثل ارتو بوریک اسید و متا بوریک اسید نیز می‌شناسند. به لحاظ علم شیمی بوریک اسید از واکنش شیمیایی عنصر بور با اسید سولفوریک حاصل می‌شود.
با ویژگی‌های اسید سیتریک هم آشنا شوید
قاعدتا این ماده شیمیایی خواص و ویژگی‌هایی دارد که با هم بررسی می‌کنیم.
این ماده شیمیایی خواص و کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد به همین دلیل قصد داریم در این قسمت به بررسی این کاربردها بپردازیم.
این اسید 3 ظرفیتی را می‌توان هم به صورت مایع و هم به صورت جامد استفاده کرد. البته امروزه از این اسید به حالت‌های مختلفی مثل اسپری، گرانول، قرص و … استفاده می‌کنند. از بوریک اسید در صنایعی مثل کشاورزی، پزشکی، هسته‌ای و … استفاده می‌کنند.
این اسید ضعیف در جوشکاری، نساجی و تولید شیشه و کریستال استفاده می‌شود. تولید فایبرگلاس یکی از مواردی است که با استفاده از این ماده شیمیایی تولید می‌شود و در تقویت پلاستیک‌ها کاربرد دارد. همچنین برای ساخت صفحه نمایش‌های LCD نیز این اسید به کار می‌رود.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای این ماده شیمیایی در صنعت هسته‌ای است. در واقع از این اسید برای شکافت هسته‌ای که همان کاهش نرخ فیزیون است، استفاده می‌کنند.
اما رایج‌ترین مورد استفاده از این اسید در تولید انواع حشره‌کش و آفت کش است. به همین دلیل است که افراد زیادی این اسید را مساوی با گندزدایی حشرات و آفت‌ها می‌دانند.
کشاورزان زیادی برای از بین بردن انواع سوسک، موریانه، مورچه، کک و … از این اسید استفاده می‌کنند. در واقع این اسید بعضی موجودات مشابه کک و سوسک را از بین برده و دیگر موجودات مشابه مورچه را دچار مسمومیت شکمی می‌کند.
استفاده مکرر از این اسید در فاصله زمانی 3 تا 10 روز مرگ و نابودی اکثر حشرات را به دنبال خواهد داشت. همچنین برای از بین بردن انواع جلبک‌ها و علف‌های هرز، از خشک کردن فتوسنتز گیاهان با استفاده از این ماده شیمیایی برای پاک سازی استخرها و سیستم‌های فاضلاب استفاده می‌کنند.
خاصیت قارچ‌کشی این اسید باعث شده از آن در صنعت چوب نیز استفاده شود. این اسید ملایم با جلوگیری از تکثیر قارچها، از پوسیدگی چوب جلوگیری می‌کند.
از آنجایی که این اسید خاصیت ضدمیکروبی دارد به عنوان ماده نگهدارنده، به مواد غذایی مختلفی اضافه می‌شود. از این ماده به عنوان نگهدارنده گوشت، خاویار و لبنیات استفاده می‌شود.
خاصیت ضدعفونی کننده این اسید باعث می‌شود در علم پزشکی و درمان، کاربرد داشته باشد. در صورت وجود یک جراحی یا زخم کوچک و سطحی، می‌توان از بوریک اسید برای ضدعفونی کردن استفاده کرد.
یکی دیگر از کاربردهای آن شست و شوی چشم با استفاده از محلول بسیار رقیق شده اسید بوریک است. همچنین از این ماده ضد باکتری برای از بین بردن عفونت‌های واژینال نیز استفاده می‌کنند. یکی دیگر از استفاده‌های رایج این اسید نیز در جوراب و کفش برای جلوگیری از رشد و یا از بین بردن قارچها است.
همانطور که در بالاتر نیز به آن اشاره کردیم، بوریک اسید را از ترکیب عنصر بوراکس با سولفوریک اسید تولید می‌کنند. برای ساختن این اسید، قبل از اضافه کردن سولفوریک اسید رقیق، باید بوراکس سدیم را به ظرفی که واکنش شیمیایی قرار است در آن انجام شود بریزید.
بعد از اضافه کردن این دو محلول به هم باید صبر کنید تا محلول کاملا اسیدی شود، به حدی که پی اچ آن به صفر برسد. سپس این محلول داغ در مجاورت خلاء سرد شده و متبلور و سرد خواهد شد. حالا باید منتظر بمانید تا کریستال‌های اسید بوریک تشکیل شوند. در این مرحله باید کریستال‌ها از محلول جدا شوند. این موضوع را به خاطر داشته باشید که ماده‌ی سولفات سدیم به عنوان یک محصول جانبی از این واکنش به دست می‌آید.
بوریک اسید خام به دست آمده دوباره توسط تبلور مجدد با آب داغ، اسید بوریک خالص را نتیجه می‌دهد.
با ویژگی‌های اسید فسفریک هم آشنا شوید
با وجود ضعیف بودن این اسید، برای استفاده از این ماده شیمیایی باید یک سری اصول و نکات ایمنی را رعایت کنید. در ادامه این نکات را برای شما شرح داده‌ایم.
این ماده شیمیایی را هرگز و تحت هیچ شرایطی در دسترس کودکان قرار ندهید.
این اسید غیرقابل اشتعال است اما در صورت آتش سوزی، فیوم سمی تولید می‌کند.
در صورتی که می‌خواهید با این ماده شیمیایی کار کنید حتما از ماسک، دستکش و عینک استفاده کنید.
از استنشاق پودر بوریک اسید اجتناب کنید.
اسید ارتوبوراسیک با علائمی مثل استفراغ، اثرات تنفسی، التهابات چشمی، تحریکات پوستی و … همراه است.
قبل از پوشیدن لباس‌هایی که حاوی بوره هستند آن‌ها را به صورت کامل بشویید.
قبل از خشک شدن بوره بر روی لباس، آن‌ها را بشویید.
در صورتی که بوره با بدن تماس پیدا کند، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
در صورت داشتن هر نوع حیوان خانگی، باید دور از محل استفاده از بوره باشند.
همانطور که می‌دانید این ماده شیمیایی می‌تواند با مواد شیمیایی زیادی ترکیب شده و واکنش شیمیایی انجام دهد. به همین دلیل است که نحوه نگهداری از آن اهمیت بسیار زیادی دارد. ظرف‌هایی که این اسید در آن نگهداری می‌شوند باید به صورت کامل بسته و محفوظ باشند و از هر نوع ماده اکسید کننده نیز به دور باشند.
همچنین توصیه می‌شود که این اسید ملایم در یک فضای خشک و خنک و دارای تهویه نگهداری شود. واضح است که این اسید نباید در معرض نور خورشید باشد. معمولا اسید بوریک را در بسته‌بندی‌های به وزن 25 کیلوگرم به فروش می‌رسانند.
0 دیدگاه