کلسیم استات یک ترکیب شیمیایی است که با نام‌های دیگری مانند استات یا اتانوات کلسیم نیز شناخته می‌شود. این ماده نمک کلسیم اسید است یک در حالت بدون آب بسیار نم بین است که منوهیدرات آن به شکل (Ca (CH3COO)2.H2O) نوشته می‌شود.
راحت‌ترین روش به‌دست آمدن کلسیم استات خیساندن کربنات کلسیم و یا آهک هیدراته شده در سرکه است. از دیگر ویژگی‌های آن می‌توان به حلال نبودن در اتانول، استون و بنزن اشاره کرد و همچنین به‌صورت کریستالی نیز قابل دسترس است.
نام قدیمی کلسیم استات، استات آهک است که ظاهری همانند سوزن‌های بی رنگ متبلور دارد و در آب کاملاً حلال است. این ترکیب کمی بوی مشابه اسید است یک دارد که به شکل‌های پودری سنگین و سفید موجود است. جالب است بدانید از این ترکیب برای درمان فسفات بالا به خون بسیار استفاده می‌شود و نتیجه خوبی به همراه دارد. همچنین مواد معدنی مانند کلسیم برای بهبود عملکردهای سلولی مانند عملکرد قلب، نفوذپذیری غشای سلول، تشکیل استخوان و انقباض عضله بسیار اهمیت دارند.
این ترکیب با فرمول شیمیای Ca(C2H3O2)2، دارای جرم مولکولی حدود ۱۵۸ گرم بر مول است که خاصیت حلالیت آن در آب به‌گونه‌ای است که حدود ۳۷ گرم در ۱۰۰ سی سی حل می‌شود. دمای ذوب این ترکیب ۱۶۰ درجه سانتیگراد است که با چگالی 1.509 گرم بر سانتی متر مکعب قابلیت حل شدن در آب، متانول و هیدرازین را دارد.
این ترکیب در صنایع مختلف و زمینه‌های متفاوت کاربرد فراوانی دارد که در ادامه به رایج‌ترین کاربردهای آن آشنا می‌شوید:
این ترکیب به‌عنوان یک کود شیمیایی شناخته می‌شود که قابلیت حلال شدن بسیار بالایی دارد و به اصلاح خاک ریز مغذی گیاه و تنظیم کننده ph خاک می‌پردازد. همچنین به‌عنوان اسپری گیاه، مانع آفتاب سوختگی استفاده کرد.
از دیگر کاربردهای این ترکیب در مصارف کشاورزی می‌توان به قرار گرفتن روی شیشه به‌عنوان پوشش موقت اشاره کرد که باعث کاهش دمای گلخانه می‌شود.
تنها نکته‌ای که نباید فراموش کرد این است که استات کلسیم مانند دیگر ترکیبات کلسیم، نباید هم زمان با محصولات زراعی بر پایه فسفات استفاده کرد. زیرا باعث چسبندگی فسفات می‌شود.
از این ترکیب به‌عنوان یک افزودنی غذایی در صنایع مختلف غذایی مانند صنعت آبنبات استفاده می‌شود. همچنین این ترکیب یک تثبیت کننده و بافر عالی است که توجه بسیاری از صنایع غذایی را غذایی را به خودش جلب کرده است و در تولید انواع ترشیجات و شیرینی جات حضور پررنگی دارد؛ مانند توفو که به‌صورت صنعتی با انعقاد شیر سویا و سولفات کلسیم درست می‌شود.
همچنین کلسیم استات در محصولات نانوایی برای تولید پودینگ آماده و خمیر کیک به کار می‌رود و این ترکیب جایگزین عالی برای سولفات کلسیم است که به مقدار کم در حالت محلول از آن استفاده می‌کنند.
معمولاً افراد دچار به بیماری‌های کلیوی با افزایش فسفات خون روبه‌رو می‌شوند. در حالی که با مصرف مکمل‌های دارویی ساخته شده از استات کلسیم براحتی می‌توانند فسفات خون خود را کنترل کنند و از ایجاد مشکلات استخوانی پیشگیری نمایند.
با ویژگی‌های اوره فسفات هم آشنا شوید
اولین روش پیشنهادی تولید استات کلسیم، کربنات کلسیم و یا آهک آبدار در اسید استیک است. بر اساس این واکنش می‌توان از ماده‌های ساده و کاملاً در دسترس استفاده کرد و به‌راحتی این ترکیب را تولید نمود. به‌عنوان مثال، ترکیب پوست تخم مرغ و سرکه؛ سرکه‌ای که تنها دارای ۱۰ درصد اسید است یک است. البته می‌توان از سرکه خوردنی هم استفاده کرد.
پوست تخم مرغ به‌عنوان یک منبع خوب کربنات کلسیم شناخته می‌شود که برای تولید استات کلسیم بهترین انتخاب است که برای استفاده کافی است آن را به‌خوبی شستشو دهید و کمی آن را خرد کنید.
در اثر واکنش این دو ماده کربن دی اکسید تولید می‌شود که به‌صورت حباب‌ها کوچکی خودش را نشان می‌دهد. سپس با اضافه کردن مابقی پوست‌ها در انتهای واکنش، شاهد رسوباتی در ته ظرف خواهید بود. در آخر نیز، برای جداسازی مایعات و جامدات از یکدیگر می‌توانید از کاغذ صافی استفاده کنید که با حرارت دادن مایع رنگ آن تغییر شکل می‌دهد و استات کلسیم شروع به رسوب کردن می‌کند.
یکی از فعالیت‌های خاص و متفاوت با این ترکیب شیمیایی، ساخت ژل الکلی است که برای انجام آن لازم است مواد گفته شده در زیر را تهیه کنید:
· آب مقطر ۵۰ میلی لیتر
· کلسیم استات ۱۵ گرم
· ایزوپروپیل الکل ۹۹ درصد ۱۵۰ میلی لیتر
اولین مرحله: استات کلسیم را داخل ارلن قرار دهید. سپس آب مقطر را به آن اضافه کنید. با تکان دادن ارلن این دو ماده با یکدیگر ترکیب می‌شوند.
دومین مرحله:
ایزوپروپیل را درون یک بشر قرار دهید و محلول آماده شده در مرحله قبل را کم کم به آن اضافه کنید. سپس با یک قاشق هم بزنید تا ژل الکلی حالت خود را به‌دست آورد. در تمام این مراحل هیچ واکنش شیمیایی رخ نمی‌دهد.
تنها از ۳ ماده آب، استات کلسیم و ایزوپروپیل الکل استفاده می‌کنید. همچنین می‌توانید به‌جای الکل از اتانول بهره‌مند شوید. اما هرگز به سراغ متانول نروید. زیرا این ماده کمی سمی است.
ژل تولید شده را می‌توانید آتش بزنید. شعله ایجاد شده به‌دلیل سوختن ایزوپروپیل الکل است. اما ادامه دار بودن شعله به‌دلیل تبدیل شدن استات کلسیم در اثر گرما به استون و کلسیم کربنات است که به سوختن استون ختم می‌شود. بر اثر سوختن استون و الکل تنها ماده باقی‌مانده، کلسیم کربنات است.
همانطور که در مرحله قبل توضیح دادیم، ژل به‌دست آمده ترکیبی از ایزوپروپیل الکل و استات کلسیم است که هنگام گرم کردن ژل، استات کلسیم و استون به کلسیم کربنات تجزیه می‌شود. حین انجام این کار می‌توان از تقطیر استفاده نمود تا استون به همراه بخار آب و برخی گازهای دیگر از این ترکیب خارج شود و کلسیم کربنات هم به‌صورت جامد به‌دست آید.
البته استون به‌دست آمده در این روش ناخالصی‌هایی نیز به همراه دارد که برای خالص کردن آن تنها تقطیر جز بجز پیشنهاد می‌شود.
این ترکیب پایداری قابل توجهی دارد. اما به‌دلیل نمناک بودن یا تغییر شکل دادن هنگام قرار گرفتن در معرض گرما و حرارت بهتر است درون ظرف‌های در بسته نگهداری شود.
با ویژگی‌های سولفات منگنز هم آشنا شوید
کلسیم استات به دو صورت خشک و نمناک موجود است که در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد. همچنین برای تولید دیگر ترکیبات مانند استون و ژل الکلی استفاده می‌شود و در تولید انواع مواد غذایی بسیار کاربردی است. از این ترکیب در درمان‌های پزشکی با هدف کاهش فسفات خون نیز استفاده می‌کنند و حضور آن در داروهای افراد دچار به مشکلات کلیوی مهم است.
0 دیدگاه