• فارسی

ایزوپروپیل الکل

ایزوپروپیل الکل در واقع ماده‌ای بی‌رنگ با بوی تند و تیز است که به عنوان یکی از ایزومرهای پروپیل الکل شناخته می‌شود. این ماده با فرمول شیمیایی CH3CHOHCH3 در صنایع مختلفی مانند صنعت خودروسازی، پزشکی، آزمایشگاهی و ساخت مواد شوینده، آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. در ادامه در سایت فدک دیار کیمیا با ویژگی‌های این نوع الکل که به عنوان کوچکترین عضو الکل‌های ثانویه نیز به شمار می‌رود، آشنا خواهیم شد.

ویژگی‌های ایزوپروپیل الکل

ایزوپروپیل الکل بسیار قابل اشتعال است و در دمای بیش از ۱۲ درجه‌ سانتیگراد مشتعل شده و از سمت دیگر، در دمای ۸۹- درجه‌ سانتیگراد منجمد شده و به ماده‌ای به شدت چسبناک مبدل می‌گردد. این ماده همانند سایر الکل‌های ثانویه، فرار است و این یعنی در مجاورت هوا به سرعت تبخیر خواهد شد.

از جمله خواص شیمیایی ایزوپروپیل الکل می‌توان به حل کردن روغن‌ها، رزین‌های طبیعی، اتیل سلولز، پلی وینیل بوتیرات و آلکالوئیدها اشاره کرد. این ماده‌ی بی‌رنگ نیز در آب، اتانول، کلروفرم و اتر حل شده و در مقابل با محلول‌های حاوی نمک مانند کلرید سدیم، ترکیب نخواهد شد.

در هنگام استفاده از این الکل صنعتی باید مراقب مواد پلاستیکی و پوششی خود باشید؛ زیرا دارای خاصیت خورندگی است و به این نوع مواد آسیب می‌زند. این ماده از سال ۱۹۲۰ که توسط شرکت Standard oil کشف شد، بیشتر برای تولید استون از آن استفاده می‌شد اما در دنیای امروز شاهد کاربردهای مختلف آن در بخش‌های گسترده‌ای از زندگی روزمره‌ خود هستیم. در ادامه با کاربردهای ایزوپروپیل الکل آشنا خواهیم شد.

ویژگی‌های ایزوپروپیل الکل

 

با ویژگی‌های اسید فسفرو هم آشنا شوید

 

کاربردهای ایزوپروپیل الکل

همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم، این ماده به علت خواص متعدد خود مانند خواص ضد باکتریایی در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به اصلی‌ترین کاربردهای ایزوپروپیل الکل می‌پردازیم.

صنعت خودروسازی

این ماده به علت آن که نقطه انجماد پایینی دارد، به عنوان ضد یخ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سوی دیگر به علت خواص ضدباکتریایی خود، در مایعاتی که جهت شستشوی ماشین ساخته می‌شوند، به عنوان ماده‌ اولیه از آن استفاده می‌کنند. از دیگر کاربردهای آن در این صنعت می‌توان به از بین بردن اثر روغن ترمز در خودروهایی که دارای سیستم ترمز هیدرولیکی هستند، اشاره کرد.

صنعت پزشکی

در این صنعت از بین بردن باکتری‌ها و ضدعفونی کردن محیط و تجهیزات از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل این الکل صنعتی در تمامی بخش‌هایی که نیاز به ضدعفونی کردن دارند مانند محیط و تجهیزات اتاق عمل، محیط اتاق‌های بستری، وسایل مرتبط با پانسمان، دست و سطوحی که در معرض آلودگی قرار دارند، کارایی دارد.

از سوی دیگر این ماده با افزایش جریان خون به صورت موضعی، به کاهش تورم و التهاب کمک می‌کند. به همین دلیل در تولید کیسه‌های یخ پزشکی از آن استفاده می‌شود. شما نیز می‌توانید در منزل با استفاده از آب و ایزوپروپیل الکل ۷۰ درصد این بسته‌های یخ را تهیه کنید. نسبت آب به الکل باید ۲ به ۱ باشد و حتما توجه داشته باشید که هوای داخل کیسه را تا جای ممکن خالی کنید و سپس آن را برای چندین ساعت در فریزر قرار دهید. با قرار دادن این کیسه‌های یخ بر روی عضلات یا مفاصل آسیب دیده، درد و التهاب تسکین پیدا می‌کند.

کاربردهای ایزوپرپیل الگل

صنعت آزمایشگاهی

اگر این الکل صنعتی با غلظت ۷۰ الی ۹۰ درصد باشد، می‌توان از آن برای استخراج DNA، پردازش بافت و نگهداری از نمونه‌های بیولوژیکی استفاده کرد. از قابلیت ضدعفونی‌کنندگی آن در این صنعت نیز استفاده می‌شود. از سوی دیگر در شرایطی خاص، به عنوان کاتالیزور در آزمایش‌های شیمیایی استفاده می‌شود.

صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی

در صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی نیاز به حلالی دارند که با پوست نیز سازگار باشد و آسیبی به آن نرساند. این ماده به عنوان حلالی برای تولید دئودورانت ها، محصولات مراقبت از مو، لوسیون‌های بعد از اصلاح، لوسیون‌های بدن و اغلب لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با ویژگی‌های اسید بوراکس هم آشنا شوید

 

کاربردهای خانگی

وجود این ماده در هر خانه‌ای می‌تواند کمک کننده باشد. از جمله کاربرد‌های آن می‌توان به موارد لیست زیر اشاره کرد:

  • پاکسازی و ضدعفونی کردن سطوح مختلف
  • پاک کردن ماژیک‌های غیر وایت برد از روی تخته‌های وایت برد
  • تمیز کردن براش‌های آرایشی
  • پاکسازی شیشه عینک‌های طبی و دودی
  • از بین بردن چسب باقی مانده در اثر کندن برچسب
  • تمیز کردن سی دی و دی وی دی
  • از بین بردن جرم و آلودگی از روی جواهرات
  • ضدعفونی کردن دست‌ها به ویژه در ایام پاندمی کرونا
  • ساخت بسته‌های یخ برای کاهش التهابات عضلانی و مفصلی
  • تهیه خوشبو کننده خانگی از طریق ترکیب آن با روغن‌های گیاهی
  • از بین بردن بوی بد بدن و وسایلی مانند کفش
  • تمیز کردن موبایل، لپ تاپ و سایر قطعات الکترونیکی (باید الکل را بر روی دستمال اسپری کنید و به طور مستقیم به این قطعات نزنید.)

راهنمای ایمنی و استفاده از ایزوپروپیل الکل

راهنمای ایمنی و استفاده از ایزوپروپیل الکل

حال که با انواع کاربردهای این ماده‌ ارزشمند آشنا شدیم، باید نحوه‌ استفاده‌ی ایمن از آن را هم بدانیم تا آسیبی به خودمان و یا اشیا دیگر وارد نکنیم. در ادامه لیستی از این نکات را برای شما آورده‌ایم.

  • این الکل ثانویه به هیچ عنوان خوراکی نیست و خوردن آن منجر به مرگ فرد خواهد شد. حتی اگر مقدار کمی از آن را مصرف کنید، چشمان شما آسیب می‌بیند و به احتمال زیاد کور خواهید شد. استفاده از این ماده به میزان چند قطره نیز منجر به اسهال، افت شدید فشار خون و انقباض عضلات شکمی خواهد شد.
  • این ماده را باید دور از آتش و محیط‌هایی با حرارت بالا نگهداری کنید؛ زیرا بسیار آتش‌زا است.
  • در محیط‌هایی که از این ماده استفاده می‌کنید، تهویه را در نظر داشته باشید؛ زیرا استنشاق آن ممکن است سبب آسیب‌رسانی به ریه و یا ایجاد مسمومیت شود. حتما توجه داشته باشید که در فضای کاملا بسته به میزان زیاد از این ماده استفاده نکنید.
  • بهتر است در هنگامی که به میزان زیاد از این ماده استفاده می‌کنید، دستکش داشته باشید. البته میزان کم آن به پوست آسیبی وارد نخواهد کرد.
  • در هنگامی که جراحاتی بر روی پوست وجود دارد، از این ماده برای ضدعفونی کردن استفاده نکنید. زیرا مدت زمان بهبود زخم را طولانی‌تر کرده و محرکی برای زخم محسوب می‌شود.
  • بدون داشتن اطلاعات کافی، به هیچ عنوان آن را با سایر مواد ترکیب نکنید. به عنوان مثال ترکیب این ماده با وایتکس سبب تولید ترکیبی سمی خواهد شد که به کبد، کلیه، سیستم عصبی بدن، چشم ها، ریه و پوست آسیب جدی می‌رساند و باعث ایجاد سرگیجه و حالت تهوع شدید خواهد شد.

فرم سفارش

Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • 0 دیدگاه