اسید سولفامیک یا سولفامیک اسید یک ترکیب کریستالی سفید رنگ است که با فرمول مولکولی H3NSO3 نوشته می‌شود. این ترکیب که یکی از مواد شیمیایی صنعتی محسوب می‌شود، خاصیت اسیدی نسبتاً قوی دارد و طی یک واکنش بخوبی می‌توانند نمک سولفامات را شکل دهد.
از دیگر ویژگی‌های آن می‌توان قابلیت حلال بودن در آب اشاره کرد. همچنین به‌عنوان یک ماده پاک کننده در ترکیب محصولات مختلف به کار می‌رود در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد.
این ترکیب با نام‌های دیگر آمینو سولفونیک، اسید آمینو سولفونیک، اسید سولفامیدیک، و آمیدو سولفوریک اسید شهرت دارد و پایداری نسبتاً بالای آن ستودنی است.
با ویژگی‌های نشادر هم آشنا شوید
سولفامیک اسید یک ماده غیر سمی است که خاصیت اسیدی تقریباً قوی دارد و با جرم مولی معادل 97.10 بر مول، تقریباً پایدار و بی بو است. این ماده به‌سادگی از بین نمی‌رود و از نظر ظاهری شبیه به برف مرطوب است. در موارد زیر با دیگر ویژگی‌های اسید سولفامیک آشنا می‌شوید:
روش تولید اسید سولفامیک به‌گونه‌ای است که ترکیبات اوره و مخلوطی از اسید گوگرد و اسید سولفوریک در آن نقش کلیدی دارند. نتیجه آن محلول آبی اسید سولفامیک ناپایدار است. این محلول به آرامی هیدرولیز می‌شود تا جایی که به سولفات آمونیوم یک جامد کریستالی تبدیل گردد.
هنگام گرم کردن، سولفامیک اسید با الکل واکنش می‌پذیرد که نمک آمونیوم طی این واکنش همانند کاتالیزور عمل می‌کند. ضروری بودن کاتالیزور در این واکنش تا جایی است که در صورت عدم حضور آن سولفامیک اسید زیر دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد هرگز وارد واکنش نمی‌شود.
سولفامیک اسید همانند اوره خودش را نشان می‌دهد؛ به‌طوری که هر دو هنگام حل شدن در آب آمونیاک تولید می‌کنند. مهم‌ترین تفاوت میان این دو ماده محصول واکنش برگشتی در اسید سولفامیک، اسید سولفوریک است.
این ماده هم در زمینه خانگی و هم صنعتی کاربرد فراوانی دارد. در زمینه خانگی برای رفع جرم و رسوبات استفاده می‌شود و در زمینه صنایع به‌عنوان آنتی اسکالانت قوی به کار می‌رود. در ادامه با کاربرد اسید سولفامیک بیشتر آشنا می‌شوید:
این ترکیب بخوبی زنگ زدگی فلزات را از بین می‌برد و محلول آن برخلاف اسیدهای معدنی دیگر مانند اسید کلریک در برابر فلزات خورندگی کمتری دارد.
از آنجایی که این ماده شیمیایی توانایی حل کردن رسوبات را درون خود دارد، با توجه به این ویژگی می‌توان از آن به‌عنوان یک رسوب زدای تجهیزات کارخانه استفاده کرد. این اسید با توجه به اسید کلرید خورندگی کمتری دارد.
از پاک کننده‌های مختلف حاوی این ترکیب برای پاک کردن سطوح مختلف استفاده می‌شود که به حذف رسوبات روی سطح بسیار کمک می‌کند. از این ترکیب با هدف ایمنی بیشتر نسبت به اسید کلریک استفاده می‌شود که هنگام ترکیب آن با محصولات بر پایه هیپو کلرید مانند سفید کننده‌ها و اسیدهای رایج، کلر تولید نخواهد شد.
این ترکیب علاوه بر مصارف خانگی و صنعتی به‌عنوان یک پاک کننده لوازم و تجهیزات صنعتی مانند دیگ بخار شناخته می‌شود. این اسید با غلظت بالا به رفع رسوبات سخت بسیار کمک می‌کند و مشکلات خوردگی و زنگ زدگی سبک را از بین می‌برد که برای استفاده از آن باید درصد قابل توجهی از ترکیب با توجه به میزان رسوب دیدگی لوله‌ها در نظر گرفت.
حضور این اسید در صنایع کاغذ و خمیر کاغذ باعث جلوگیری از تخریب پالپ در دمای بالا، در کلریزاسیون می‌شود. این ترکیب به سفید شدن در دمای بالا و پایین آمدن PH بدون کاهش قدرت بسیار کمک می‌کند.
استر ترکیبی بر پایه کربن با کمک جایگزین کردن هیدروژن یک اسید در گروه آلی دیگر، باعث ساخت آلکیل می‌شود. در واقع استرفیکاسیون فرایند تشکیل دهنده استر است که حضور اسید سولفامیک در روند آن تسریع می‌بخشد.
اسید سولفامیک یکی از اصلی‌ترین ترکیبات اطفا حریق است که به‌عنوان اولیه ساخته سولفا مات آمونیوم شناخته می‌شود و برای محصولات داخلی ضد حریق به کار می‌رود.
حضور این ترکیب در انواع علف کش‌ها از رویش گیاهان ناخواسته بخوبی جلوگیری می‌کند. علف کش‌ها در صنایع کشاورزی و تولید محصول با کیفیت بدون حضور علف بسیار کاربردی هستند.
از بین رفتن نیترید های اضافی در واکنش‌های دی آزوتیزاسیون تولید رنگ‌ها و رنگدانه‌ها با این اسید امکان پذیر است.
این ترکیب به از بین بردن غبار دوغاب و بقایای ملات روی کاشی بسیار کمک می‌کند. همچنین برای استفاده در دوغاب‌های رنگی نیز مناسب و کاملاً بی خطر است.
مایع تمیز کننده نقره از اسید سولفامیک تشکیل شده است که به نو و تمیز شدن نقره بسیار کمک می‌کند.
حضور این ترکیب در تجزیه و تحلیل نیترات با آزمایش حلقه قهوه‌ای باعث جداسازی یون‌های از مخلوط یون‌های نیتریت و نیترات می‌شود.
با ویژگی‌های اسید بوراکس هم آشنا شوید
هر دو حالت مایع و پودری اسید سولفامیک را در ظرف‌های بسته نگهداری می‌کنند و آن را در مکانی کاملاً خشک و خنک قرار می‌دهند. این ماده به‌راحتی باقی می‌ماند برای نگهداری آن از پاکت‌های پلاستیکی یا الیافی استفاده می‌کنند.
معمولاً سولفامیک اسید در بسته‌های ۲۵ کیلوگرمی قرار داده می‌شود و درون مکان‌های دارای تهویه مناسب قرار می‌گیرد که نور خورشید به داخل آن راهی ندارد.
این اسید می‌تواند در غلظت‌های پایین هنگام برقراری تماس با پوست موجب خشکی، ترک خوردن و قرمزی پوست شود. در حالی که در غلظت‌های بالا با خطراتی برای دستگاه تنفسی به همراه دارد و حتی ممکن است باعث از بین رفتن مینای دندان شود. بر اساس برخی مشاهدات ترکیبات غیر آلی قوی حاوی سولفوریک اسید خاصیت سرطان زایی دارد که احتمال بروز سرطان حنجره، سرطان ریه و… را افزایش می‌دهد.
همچنین هنگام آتش گرفتن، گاز سمی تولید می‌کند که برای رفع آن پودر خشک شیمیایی یا فوم پیشنهاد می‌شود.
به کسانی که با این ماده سروکار دارند توصیه می‌شود برای پیشگیری از تحریک پوست و چشم‌ها حتماً از عینک ایمنی و لباس‌های مناسب دستکش و ماسک استفاده کنند و از بلع و استنشاق این ماده خودداری نمایند. زیرا با علائمی همچون تهوع، استفراغ، سرگیجه، سردرد، التهاب حنجره، تنگی نفس و سرفه همراه است.
0 دیدگاه