ادتا دو سدیم یک ماده و ترکیب شیمیایی است که در صنعت کاربردهای بسیاری دارد. ادتا بی رنگ بوده و محلول در آب می‌باشد. EDTA، نمک دی سدیم، دی هیدرات یک شلاتور پرکاربرد درکاتیون‌های دو ظرفیتی مانند Ca2+ است. EDTA (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید) یک عامل کیلیت کننده، یک ماده شیمیایی عمومی و یک جداکننده مانند سولفات پتاسیم به شمار می‌رود.
جالب است بدانید که در کاربردهای زیست شناسی مولکولی، برای کاهش دادن آلاینده‌های یون فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین برای آسان‌تر شدن واکنش‌های آنزیمی که می تواند توسط فلزات سنگین کنترل شود، کاربردی است.
در آخر هم ادتا دو سدیم قابلیت مهار کردن آنزیم‌های متالوپروتئاز که برای واکنش دادن به کاتیون‌های 2 ظرفیتی نیاز دارد، بر عهده می‌گیرد. با کاربرد نیترات کلسیم آشنا شوید.
با ویژگی‌های گلایسین هم آشنا شوید
اسید اتیل ندیامینتاتراسیتیک، کلسیم دی سدیم اداتامیل، کلسیم دی سدیم EDTA، دی سدیم دی سدیم ادتات کلسیم، دی سدیم ورسنات کلسیم، ادتات کلسیم، کلسیم EDTA، دی سدیم اداتامیل، دی سدیم اداته سدیم EDTA de Fer، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید، اتیلند دیامین ترا استات کلسیم و دی سدیم، اتیلن-دیامین-تتراساتات دی سدیک، سدیم ادتات.
فرمول شیمیایی : C10H16N2O8-2Na
EDTA مخفف رایج Ethylenedinitrilo) Tetraacetic Acid ) که Ethylenediaminetetraacetic Acid یا Edetic Acid نیز نامیده می شود، است. نمک دی سدیم EDTA مانند سولفات آهن رایج ترین شکل مورد استفاده این عامل کمپلکس کننده آلی همه کاره می‌باشد که برای تعیین بسیاری از یون های فلزی با تیتراسیون مستقیم یا تیتراسیون برگشتی استفاده می‌شود.
تنظیم شرایط واکنش، یا با کنترل pH یا با استفاده از عوامل پوشاننده، و انتخاب نشانگر مناسب اجازه می دهد تا طیف گسترده ای از یون‌های فلزی با استفاده از EDTA تعیین شوند.
مولاریته در بیان غلظت EDTA به بهترین وجه استفاده می شود، زیرا واکنش شامل کمپلکس شدن یک یون فلزی توسط یک مولکول یا یون EDTA است، خواه از شکل اسید آزاد EDTA یا یکی از نمک های سدیم محلول تر آن استفاده شود. واکنش کلی مربوط به نمک دی سدیم به شرح زیر است:
EDTA2- + Mn+ → [EDTA-M]+n-2
که در آن M = کلسیم، منیزیم، کادمیوم، منگنز، نیکل، آل، روی، بی، کو، مس یا یون های فلزی دیگر
ادتا دو سدیم یک ماده شیمیایی است که به مواد معدنی و فلزات (کلات) مانند کروم، آهن، سرب، جیوه، مس، آلومینیوم، نیکل، روی، کلسیم، کبالت، منگنز و منیزیم متصل می‌شود. جالب است بدانید که در صورت بسته شدن نمی‌توانند اثری روی بدن بگذارند و به راحتی از بدن خارج خواهند شد.
روش تولید ادتا دو سدیم شامل مراحل زیر است:
1. مخلوط کردن اتیلن دی آمین و هیدروکسید سدیم و حرارت دادن، ریختن هیدروکسیل استونیتریل در عرض 5 ساعت، واکنش پس از اتمام قطرات حداقل 30 دقیقه تا آزاد شدن کامل آمونیاک.
2. اضافه کردن EDTA برای تنظیم مقدار pH به 5-6.
3. افزودن کربن فعال به مایع واکنش داده شده برای تغییر رنگ.
4. اضافه کردن EDTA برای تنظیم مقدار pH به 3.5-4.5.
5. تغلیظ مایع واکنش داده شده برای کریستال شدن، جداسازی و خشک کردن برای به دست آوردن محصول نمک دی سدیم EDTA. این روش تولید دارای هزینه تولید پایین و کیفیت محصول بالا می‌باشد.
EDTA به صورت داخل وریدی برای بیماری‌های قلب و عروق خونی از جمله ضربان قلب نامنظم به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی به نام گلیکوزیدهای قلبی، “سخت شدن شریان ها” (آترواسکلروز) ، درد قفسه سینه (آنژین) ، فشار خون بالا، کلسترول بالا، مشکلات گردش خون، سکته مغزی و خون استفاده می شود.
سایر موارد استفاده داخل وریدی شامل درمان سرطان، آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت، بیماری چشمی به نام دژنراسیون ماکولا، دیابت، بیماری آلزایمر، مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون و بیماری های پوستی از جمله اسکلرودرمی و پسوریازیس است.
EDTA در عضله برای مسمومیت با سرب و آسیب مغزی مرتبط نیز کاربرد دارد. گاهی اوقات به عنوان پماد برای تحریکات پوستی تولید شده توسط فلزاتی مانند کروم، نیکل و مس استفاده می‌شود. قطره‌های چشمی حاوی EDTA برای درمان رسوبات کلسیم در چشم بسیار موثر هستند.
در غذاها، EDTA متصل به آهن برای محصولات مبتنی بر غلات مانند غلات صبحانه و میله های غلات استفاده می‌شود. همچنین برای کمک به حفظ مواد غذایی و برای حفظ رنگ، بافت و طعم غذا کاربرد دارد.
ادتا دو سدیم برای درمان مشکلات ریتم قلب ناشی از مصرف داروهایی مانند دیگوکسین (لانوکسین)موثر شناخته شده است.
لازم به ذکر است که فرم دی سدیم EDTA توسط FDA برای این کاربردها تایید شده است، اما افراد متخصص در زمینه‌های پزشکی و بهداشتی درمان‌های دیگری را مانند استفاده از فنی توئین یا لیدوکائین را توصیه می‌کنند زیرا این موارد موثر و ایمن در برابر موارد مشابه هستند.
بهتر است بدانید که در تولید، از این ماده برای بهبود بخشیدن به بقا و پایداری تعدادی از محصول‌های دارویی، شامپوها، صابون مایع، انواع شوینده، مواد شیمیایی مخصوص کشاورزی، برخی از لوازم آرایش و پاک کننده‌های لنز تماسی استفاده می‌شود.
از دیگر کاربردهای این ماده می‌توان به لوله یا محفظه جمع آوری خون در آزمایشگاه‌های پزشکی اشاره کرد.
دیگر کاربردهای ادتا دو سدیم عبارتند از:
مسمومیت با محصولات رادیواکتیو.
با ویژگی‌های ادتا چهار سدیم هم آشنا شوید
ادتا قدرت ایجاد سم در فضا را دارد و در محیط زیست باعث به خطر انداختن آن خواهد شد. وارد شدن ادتا دو سدیم به آب‌های زیرزمینی باعث آلودگی این منابع می‌شود و با ورود کردن به خاک قدرت جذب فلزات سنگین را کاهش می‌دهد.
در آزمایشگاه‌ها و محیط‌های صنعتی هنگام تماس ادتا با چشم باعث تحریک پوست، سیستم تنفسی و قرمزی خواهد شد.
0 دیدگاه