Cas Number مواد شیمیایی چیست

و چرا باید به آن توجه کرد

Cas Number مواد شیمیایی ،در دنیای پیچیده مواد شیمیایی، شناسایی دقیق هر ماده از اهمیت بالایی برخوردار است.

یکی از ابزارهای قدرتمند برای این شناسایی، شماره CAS (CAS Registry Number) است.

این شماره منحصر به فرد، به هر ترکیب شیمیایی، پلیمر، بیومولکول، مخلوط و آلیاژ اختصاص داده می‌شود

و نقشی کلیدی در ارتباطات علمی، صنعتی و تجاری ایفا می‌کند. در این مقاله،

به بررسی دقیق شماره CAS، کاربردهای آن و دلایل اهمیت توجه به این شماره خواهیم پرداخت.

Cas Number مواد شیمیایی

شماره CAS چیست؟

شماره CAS یا CAS Registry Number یک کد شناسایی منحصر به فرد است که به هر ماده شیمیایی،

از جمله ترکیبات، پلیمرها، بیومولکول‌ها و مخلوط‌ها، اختصاص داده می‌شود.

این شماره ده رقمی توسط سازمان خدمات چکیده شیمیایی (CAS) تعیین می‌شود

و به عنوان یک استاندارد جهانی برای شناسایی و ردیابی مواد شیمیایی در سراسر جهان استفاده می‌شود.

هر ماده شیمیایی تنها یک شماره CAS دارد و این شماره هیچ ارتباطی با ساختار شیمیایی یا خواص ماده ندارد.

با استفاده از شماره CAS می‌توان به اطلاعات جامعی در مورد هر ماده شیمیایی،

از جمله نام‌های دیگر، فرمول شیمیایی، خواص فیزیکی و شیمیایی، خطرات، کاربردها و اطلاعات ایمنی دسترسی پیدا کرد.

چرا شماره CAS اهمیت دارد؟

شناسایی منحصر به فرد: مهم‌ترین ویژگی شماره CAS، منحصر به فرد بودن آن است. هر ماده شیمیایی، صرف نظر از نام تجاری یا نام شیمیایی آن، تنها یک شماره CAS دارد .این ویژگی، امکان جستجوی دقیق و سریع اطلاعات مربوط به هر ماده را فراهم می‌کند.
استاندارد جهانی: شماره CAS به عنوان یک استاندارد جهانی در صنایع شیمیایی، دارویی، غذایی و سایر صنایع مرتبط شناخته می‌شود. استفاده از این شماره، ارتباطات بین‌المللی را تسهیل کرده و از بروز اشتباهات در شناسایی مواد جلوگیری می‌کند.
دسترسی به اطلاعات جامع: با داشتن شماره CAS یک ماده، می‌توان به اطلاعات جامع و دقیقی در مورد خواص فیزیکی و شیمیایی، خطرات، کاربردها، روش‌های تولید و سایر اطلاعات مرتبط با آن ماده دسترسی پیدا کرد. پایگاه داده‌های CAS، بزرگترین پایگاه داده اطلاعات شیمیایی در جهان است و اطلاعات مربوط به میلیون‌ها ماده شیمیایی را در خود جای داده است.
اهمیت در ایمنی و سلامت: بسیاری از مواد شیمیایی، خطرات مختلفی برای سلامتی انسان و محیط زیست دارند. با استفاده از شماره CAS، می‌توان به اطلاعات ایمنی مربوط به هر ماده دسترسی پیدا کرد و اقدامات لازم برای جلوگیری از خطرات احتمالی را انجام داد.
کاربرد در مقررات و استانداردها: در بسیاری از قوانین و استانداردهای مرتبط با مواد شیمیایی، از شماره CAS به عنوان یک شناسه اصلی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در برگه‌های اطلاعات ایمنی (SDS) مواد شیمیایی، شماره CAS به عنوان یکی از اطلاعات ضروری ذکر می‌شود.

Cas Number مواد شیمیایی

کاربردهای شماره CAS

Cas Number مواد شیمیایی ،شماره CAS یک کد شناسایی منحصر به فرد است که برای هر ماده شیمیایی اختصاص داده می شود.

این شماره در واقع همانند یک اثر انگشت برای هر ماده عمل می کند و به ما امکان می دهد تا اطلاعات جامعی در مورد آن ماده را به دست آوریم.

کاربردهای شماره CAS بسیار گسترده است. از جمله مهمترین کاربردهای آن می توان

به شناسایی دقیق مواد در آزمایشگاه‌ها و صنایع، جستجوی اطلاعات در پایگاه‌های داده مواد شیمیایی،

برچسب‌گذاری مواد شیمیایی، تدوین گزارش‌ها و مقالات علمی، و همچنین استفاده در قوانین و استانداردهای مرتبط با مواد شیمیایی اشاره کرد.

به طور کلی، شماره CAS نقش بسیار مهمی در ارتباطات علمی، صنعتی و تجاری ایفا می‌کند و به ما کمک می‌کند

تا با اطمینان بیشتری با مواد شیمیایی کار کنیم.

اهمیت شماره CAS در صنایع مختلف

شماره CAS مانند یک شناسنامه منحصر به فرد برای هر ماده شیمیایی است که در صنایع مختلف از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

این شماره به محققان، مهندسان و کارشناسان صنایع مختلف امکان می‌دهد تا مواد شیمیایی را به طور دقیق شناسایی کرده

و اطلاعات جامعی در مورد آن‌ها به دست آورند. در صنایع دارویی، شماره CAS برای اطمینان از کیفیت و ایمنی داروها،

در صنایع شیمیایی برای کنترل تولید و مدیریت مواد خطرناک،

در صنایع غذایی برای شناسایی افزودنی‌ها و اطمینان از سلامت مواد غذایی و در صنایع محیط زیستی

برای شناسایی آلاینده‌ها و ارزیابی اثرات آن‌ها بر محیط زیست مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور خلاصه،

شماره CAS یک ابزار ضروری برای ارتباط بین‌المللی در حوزه شیمی است و به بهبود ایمنی،

کیفیت و بهره‌وری در صنایع مختلف کمک می‌کند.

نحوه جستجوی شماره CAS

پایگاه‌های داده تخصصی: بزرگترین و جامع‌ترین راه، استفاده از پایگاه‌های داده تخصصی مانند SciFinder، Reaxys و PubChem است. در این پایگاه‌ها، می‌توانید با وارد کردن نام شیمیایی، فرمول شیمیایی یا ساختار مولکولی ماده، شماره CAS آن را به دست آورید.
کاتالوگ شرکت‌های تولیدکننده مواد شیمیایی: شرکت‌های تولیدکننده مواد شیمیایی مانند سیگما آلدریچ، مرک و …، کاتالوگ‌های جامعی از محصولات خود دارند که در آن، شماره CAS هر ماده در کنار مشخصات دیگر آن ذکر شده است.
برگه‌های اطلاعات ایمنی :(SDS) در برگه‌های اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی که معمولاً توسط تولیدکنندگان ارائه می‌شوند، شماره CAS به عنوان یکی از اطلاعات اصلی ذکر شده است.
موتورهای جستجوی عمومی: موتورهای جستجوی مانند گوگل نیز می‌توانند برای یافتن شماره CAS استفاده شوند .با این حال، نتایج جستجو در این موتورها ممکن است دقیق نباشند و نیاز به بررسی بیشتر داشته باشند.

تفاوت بین شماره CAS و نام شیمیایی

شماره CAS و نام شیمیایی هر دو برای شناسایی مواد شیمیایی استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های اساسی دارند.

Cas Number مواد شیمیایی ،شماره CAS یک کد عددی منحصر به فرد است که به هر ماده شیمیایی، صرف نظر از ساختار یا نام آن، اختصاص داده می‌شود.

این شماره مانند یک اثر انگشت شیمیایی عمل می‌کند و برای جستجو و بازیابی اطلاعات در پایگاه‌های داده بسیار مفید است.

در مقابل، نام شیمیایی بر اساس قوانین نامگذاری IUPAC به ماده داده می‌شود و ساختار شیمیایی آن را توصیف می‌کند.

نام شیمیایی ممکن است برای مواد مختلف یکسان باشد یا برای یک ماده، نام‌های شیمیایی مختلفی وجود داشته باشد.

بیشتر بخوانید…

نتیجه‌گیری

Cas Number مواد شیمیایی ،شماره CAS یک ابزار قدرتمند و ضروری برای شناسایی و مدیریت مواد شیمیایی است.

این شماره به عنوان یک زبان مشترک بین دانشمندان، مهندسان و سایر متخصصان در سراسر جهان عمل می‌کند

و به بهبود ایمنی، کیفیت و بهره‌وری در صنایع مختلف کمک می‌کند.

با این حال، برای استفاده موثر از شماره CAS، لازم است با محدودیت‌های آن نیز آشنا بود.

سوالات متداول:

1. CAS Number چیست؟

CAS Number (شماره CAS) یک شناسه عددی منحصر به فرد است که به هر ماده شیمیایی اختصاص داده می‌شود. این شماره توسط “Chemical Abstracts Service” که بخشی از انجمن شیمی آمریکا (ACS) است، تعریف می‌شود.

2. چرا CAS Number مهم است؟

CAS Number یک روش استاندارد و جهانی برای شناسایی دقیق مواد شیمیایی است. این شماره به شیمی‌دانان، محققان و صنایع کمک می‌کند تا بدون ابهام و به طور دقیق به یک ماده خاص اشاره کنند، حتی اگر آن ماده نام‌های تجاری یا علمی مختلفی داشته باشد.

3. CAS Number چگونه ساخته می‌شود؟

CAS Number یک عدد سه قسمتی است که شامل یک بخش اولیه (یک تا هفت رقم)، یک خط تیره، یک بخش میانی (دو رقم) و یک رقم بررسی (check digit) در انتها است. این ساختار به صورت زیر است: XXXXXX-YY-Z.

4. چگونه می‌توان CAS Number یک ماده شیمیایی را پیدا کرد؟

CAS Number هر ماده شیمیایی معمولاً در برگه‌های اطلاعات ایمنی (SDS)، کاتالوگ‌های شیمیایی، و دیتابیس‌های آنلاین معتبر مانند PubChem یا ChemSpider موجود است.

5. آیا CAS Numberها می‌توانند تغییر کنند؟

CAS Number یک ماده شیمیایی پس از اختصاص دادن توسط CAS ثابت می‌ماند و تغییر نمی‌کند. اگرچه، ممکن است برای شکل‌های مختلف یک ماده (مثل ایزومرها یا فرم‌های هیدراته) شماره‌های متفاوتی وجود داشته باشد.

6. آیا تمام مواد شیمیایی دارای CAS Number هستند؟

اکثر مواد شیمیایی شناخته‌شده دارای CAS Number هستند، اما موادی که تازه کشف شده‌اند یا ترکیبات جدید ممکن است هنوز شماره‌ای نداشته باشند تا زمانی که توسط CAS ثبت شوند.

7. آیا CAS Number به خودی خود اطلاعاتی درباره ویژگی‌های ماده می‌دهد؟

CAS Number تنها یک شناسه عددی است و به خودی خود اطلاعاتی درباره ویژگی‌های فیزیکی یا شیمیایی ماده نمی‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر باید از منابع دیگر مانند دیتابیس‌ها یا برگه‌های اطلاعات ایمنی (SDS) استفاده شود.

8. چگونه CAS Number به ایمنی در کار با مواد شیمیایی کمک می‌کند؟

با استفاده از CAS Number، می‌توان به راحتی و با دقت اطلاعات ایمنی و مقررات مربوط به هر ماده شیمیایی را پیدا کرد. این شناسه به جلوگیری از اشتباهات ناشی از تشابه نام‌های مواد کمک می‌کند.

9. آیا یک ماده می‌تواند بیش از یک CAS Number داشته باشد؟

یک ماده شیمیایی خالص تنها یک CAS Number دارد، اما اگر ماده دارای فرم‌های مختلفی باشد (مانند ایزومرها، مخلوط‌ها، یا فرم‌های هیدراته)، هر فرم ممکن است CAS Number جداگانه‌ای داشته باشد.

10. آیا CAS Numberها به صورت جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرند؟

بله، CAS Numberها به عنوان یک استاندارد جهانی پذیرفته شده‌اند و در سراسر جهان برای شناسایی مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شناسه‌ها در صنایع مختلف، از داروسازی تا کشاورزی و مهندسی شیمی، کاربرد دارند.