ترکیب معدنی سولفات روی امروزه به یکی از پرکاربردترین اقلام مورد استفاده در داروسازی تبدیل شده است. سولفات روی با فرمول شیمیایی ZnSO4 شناخته می شود که نام زینک سولفات یکی از آشنا ترین نام ها در میان مکمل های دارویی است. البته از این ترکیب غیرآلی در صنایع دیگر نیز استفاده می شود.
سولفات روی چیست؟
سولفات روی ترکیبی غیر آلی است که امروزه به عنوان یک مکمل دارویی ضروری در سازمان بهداشت جهانی مورد توجه است. ترکیبی محلول در آب و در عین حال غیرقابل اشتغال بوده که در صورت تجزیه می تواند گازهای سمی مثل اکسید روی و اکسید گوگرد را به محیط متصاعد کند. غالبات این ترکیب به شکل پودری بی رنگ و بی بو تولید می شود و برای مصارف مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
ZnSO4 را به اشکال مختلف زیر تولید می کنند:
- واکنش فلز روی با اسید سولفوریک آبی: این روش غالبا برای تولید مواد شیمیایی صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
- تصفیه اکسید روی با اسید سولفوریک: سولفات روی به دست آمده از این روش غالبا مصرف دارویی دارد.
سولفات روی را می توان به شکل طبیعی نیز از برخی مواد غذایی طبیعی نیز جذب کرد، این ترکیب در بسیاری از خوراکی ها مثل بادام زمینی، نخود، کاکائو، قارچ، لبنیات، مرغ، اسفناج، گوشت قرمز و… وجود دارد. از همین رو با مصرف متعادل این مواد غذایی می توانید تا حد زیادی این ترکیب را برای بدن تامین کنید.
در نظر داشته باشید که در صورت نیاز به خرید انواع مکمل های دارویی یا خرید مواد شیمیایی دام و… لازم است ترکیبات شیمیایی مورد نظر را از شرکت های معتبر که تولیداتی مطابق استانداردهای ملی و جهانی دارند خریداری کنید.
شرکت فدک دیار کیمیا از حمله شرکت های فروشنده مواد شیمیایی در کشور است که با سابقه طولانی توانسته دایره وسیعی از نیازهای صنایع مختلف به مواد اولیه شیمیایی صنعتی را برطرف کند. جهت خرید و ثبت سفارش می توانید با کارشناسان این شرکت تماس بگیرید.
خواص زینک سولفات
استفاده از زینک سولفات دارای خواصی است که عمده این خواص را در قالب مکمل های دارویی که به شکل قرص و کپسول است، می شناسیم.
- سلامت و رشد بافت های بدن
- داروی موثر در درمان سرماخوردگی
- بهبود و تقویت عملکرد حافظه
- حاوی آنتی اکسیدان های مفید پوست
- موثر بر رشد مو
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- پیشگیری از کمبود روی
نکته مهمی که باید درباره اهمیت این ترکیب شیمیایی مورد توجه قرار دهید، اینکه کمبود آن در بدن انسان می تواند باعث بروز مشکلاتی مثل اسهال، بی حالی، ریزش موف ضعف سیستم ایمنی و کاهش وزن و اشتها، اختلال در روند رشد و… شود.
بیشتر بخوانید: پرمصرف ترین مواد شیمیایی صنعتی در ایران
آیا سولفات روی (znSO4) خطرناک است؟
یکی از نکات مهم درباره سولفات روی خطراتی است که مواجهه با ان می تواند برای انسان به همراه داشته باشد. یکی از این مخاطرات تنفس این ترکیب است که در نتیجه آن دستگاه تنفسی تحریک می شود. از مهمترین عوارضی که ناشی از تنفس و تحریک سولفات روی است، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفراغ
- حالت تهوع
- درد در ناحیه معده
- ایجاد طعم فلز در دهان
- سرگیجه
- در موارد حاد مرگ
از دیگر مخاطرات این ترکیب می توان بروز تاول و زخم برشمرد که در صورت تماس مستقیم با پوست ایجاد می شود.
ویژگی های آن
سولفات روی که با نام اختصاری ZnSO4 شناخته می شود در اشکال مختلف بدون آب، مونوهیدراته و هپتا هیدراته تولید می شود. شکل ظاهری آن به رنگ سفید و در شکل جامدی بی بو است. این ترکیب می تواند در دمای 680 درجه سانتیگراد به نقطه ذوب می رسد.
در نظر داشته باشید که فرم های هیدراته آن در دمای 70 تا 100 درجه سانتیگراد تجزیه می شود. ZnSO4 به راحتی در الکل ها حل می شود در حالی که برای برای حل شدن آن در آب باید از فرم بدون آب در پی اچ کمتر از 5 استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: کاربردهای سولفات منیزیم در زمینه سلامت
کاربردهای سولفات روی
شاید برای شما سوال باشد که از سولفات روی در چه مواردی استفاده می شود. از آنجا که روی ماده معدنی مهمی برای سلامت انسان ها است از همین رو در صنعت دارو اهمیت زیادی دارد. علاوه بر آن این ترکیب شیمیایی کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد می توان موارد زیر را برشمرد:
- درمان کم آبی دهان
- ماده منعقد کننده ابریشم مصنوعی
- استفاده به عنوان الکترولیت در آبکاری روی
- مورد استفاده در صنعت رنگرزی
- در صنعت دارویی مورد استفاده در تولید داروها و قطره های چشمی
- ماده موثر در درمان آکنه
- داروی موثر در بیماری های معده
- قابل استفاده در خوراک دام و طیور
- کاربرد در تولید کودهای کشاورزی
- مورد استفاده در تولید خمیر دندان
از این ترکیب در مواد شیمیایی کشاورزی نیز استفاده می شود. برای استفاده از این ترکیب در صنعت کشاورزی می توان آن را به اشکال مختلف پودری یا کریستالی استفاده کرد. بسته به نوع خاک و نیازی که وجود دارد می توان هر یک از این موارد را استفاده کرد. شناخته شده ترین کاربردهای این ترکیب در صنعت کشاورزی عبارت است از:
- تامین ریزمغذی های مورد نیاز در کشاورزی
- تقویت خاک باغات و اراضی کشاورزی
- تولید انواع کودهای شیمیایی
بیشتر بخوانید: کاربرد سولفات آهن در کشاورزی و باغداری
جمع بندی
سولفات روی را در زمره ریز مغذی های ضروری برای ادامه حیات انسان و سایر جانداران دسته بندی می کنند. نیاز موجودات زنده به ویژه انسان به این ترکیب دارای ماده معدنی روی بسیار حیاتی است. تا آنجا که کمبود آن می تواند عوارض منفی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد. کاربرد آن در کشاورزی نیز امری غیر قابل انکار است.
از همین رو با تنظیم پی اچ خاک به شکل محلول استفاده می کنند تا رشد گیاه و محصولات را بر اساس آن تنظیم کنند. مهمترین گیاهانی که نیازمند این ترکیب است می توان به برنج، نخود، سوبا، مرکبات و انگور اشاره کرد. بسیاری از درختان میوه نیز نیازمند کود حاوی سولفات روی هستند.
کمبود روی در کشاورزی به دلیل موارد زیر بروز می کند:
- استفاده افراطی از کودهای فسفاته
- پی اچ بالای خاک کشاورزی
- عدم استفاده مناسب از کودهای دارای روی
- غلظت بالای بی کربنات در آب کشاورزی
شاید برای شما جالب باشد که بدانید روی مورد نیاز گیاهان از طریق آوندهای گیاه از ریشه به بخش های مختلف مثل ساقه و برگ می رسد. از همین رو برگ های جوان در زمان نمو دانه روی مورد نیاز را از برگ ها ی قدیمی تر جذب می کنند. نکته مهم و حائز اهمیتی که باید در زمینه استفاده از روی در کشاورزی مورد توجه قرار دهید اینکه اگر خاک کشاورزی شما کمبود نیتروژن محسوسی داشته باشد غالبا گیاهان آن نیز از کمبود روی رنج خواهند برد.
از همین رو شاهد علائم کمبود روی در گیاهان خواهید بود. از همین رو در کنار تامین روی مورد نیاز به تامین نیتروژن خاک کشاورزی نیز باید بیش از پیش دقت لازم را داشته باشید. از دیگر سو وجود کربنات کلسیم تا حد زیادی دسترسی گیاهان به روی را کاهش می دهند چرا که پی اچ در این خاک ها افزایش چشمگیری پیدا می کند.
البته در بسیاری موارد این ترکیب در مواد غذایی نیز وجود دارد و با قرار دادن آن در رژیم غذایی می توان از بروز کمبود آن در بدن پیشگیری کرد. با این وجود از اشکال دارویی آن نیز در موارد مختلف مثل تقویت سیستم ایمنی بدن، تقویت و استحکام رشد مو، درمان آکنه و… استفاده می شود.
0 دیدگاه