فرمول شیمیایی : H3PO4
انواع اسید فسفریک: خوراکی ، صنعتی
نام های دیگر: اورتو فسفریک اسید
اسید فسفریک نوعی ترکیب شیمیایی و جزو مواد شیمیایی خوراکی است که به صورت خوراکی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.این ماده شیمیایی که نام دیگر آن اورتو فسفریک اسید می‌باشد از اسیدهای بسیار پرکاربرد است. اورتو فسفریک اسید نوعی اسید معدنی می‌باشد که از ۱ اتم فسفر، ۳ اتم هیدروژن و ۴ اتم اکسیژن تشکیل شده است. این اسید به صورت خام از سنگ فسفات به دست می‌آید و شکل خالص‌تر آن به شکل صنعتی از فسفر سفید تولید میشود.
این ماده شیمیایی خالص به صورت جامد و دارای رنگی سفید می‌باشد. نقطه ذوب اسید فسفریک ۴۲.۳۵ درجه سانتی‌گراد است.این اسید هرچه غلظت کم‌تری داشته باشد غیر سمی و غیر فرارتر می‌باشد. همچنین در این حالت مایعی چسبناک و بدون بو است.
با ویژگی‌های اسید سیتریک هم آشنا شوید
اسید فسفریک به دو صورت تولید میشود:
اسید فسفریک صنعتی و خوراکی با عمل تصفیه اسید خام تولید می‌شوند، اما اسید فسفریک خام از واکنش بین سولفوریک اسید و خاک فسفات به دست می‌آید. بعد از انجام این واکنش ماده به دست آمده تصفیه شده و به خوراکی و صنعتی تجزیه میشود. همچنین این ماده شیمیایی خوراکی با اضافه کردن آب به پنتا اکسید فسفر (P2O5) نیز تولید میشود.
اسید فسفریک با توجه به درصد خلوص سه نوع دارد:
۱. ماده‌ای که در صنایع کاربرد دارد.
۲. خوراکی در صنایع غذایی به کار برده میشود.
۳. خام در تولید کود شیمیایی بیشترین استفاده را دارد.
اگر بخواهیم به شکل دیگری این اسید را طبقه بندی کنیم به سه دسته: این اسید آزمایشگاهی با درصد خلوص ۵۵ تا ۸۸ درصد، اسید فسفریک تجاری و تکنیکال که غلظتی حدود ۸۵ درصد دارد، تقسیم می‌شوند. همانطور که گفتیم تفاوت این اسیدها در درصد خلوص آن‌هاست.
با ویژگی‌های اسید بوریک هم آشنا شوید
اگر این ماده شیمیایی در تماس با پوست و چشم قرار گیرد یا حتی خورده شود می‌تواند خطرات بسیار زیادی داشته باشد. در صورت تنفس در مجاورت گاز این اسید، دستگاه تنفس ممکن است آسیب جدی ببیند. همچنین آسیب به پوست و دهان از دیگر خطرات اسید فسفریک است. به همین دلیل هنگام کار با این اسید باید از تجهیزات حفاظتی (PPE) استفاده کنید.
این اسید در غلظت‌های متفاوت آسیب‌های متفاوتی به جای می‌گذارد. در صورتی که غلظت آن متوسط باشد تنها باعث تحرک پوست میشود. اگر غلظت اسید بسیار زیاد باشد سبب آسیب دائمی به چشم و سوختگی شدید در پوست خواهد شد. همچنین در صورت مصرف زیاد نوشابه و نوشیدنی‌های گازدار سبب پوکی استخوان در سنین بالا خواهد شد.
در صورتی که مکررا با گاز این ماده شیمیایی در ارتباط باشید دچار سوزش چشم و پوست می‌شوید. استنشاق دائمی بخار اورتو فسفریک اسید باعث بروز مشکلات تنفسی میشود. به همین دلیل باید در زمان استفاده از این اسید از محافظ صورت، دستکش، چکمه و دستگاه تنفس استفاده کنید. این اسید نباید در مجاورت فلزات، مواد اکسید‌کننده، قابل احتراق و قلیایی باشد.
این اسیدیکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی است. بخش عمده این اسید تولید شده (در حدود %80) برای مصارف کشاورزی به کار می رود. بخش دیگر (در حدود %10) آن به عنوان افزودنی در پاک کننده ها، تولید حشره کش ها و به عنوان افزودنی خوراک دام و مابقی (%10) به صورت خوراکی ( نوشابه های گاز دار) استفاده میشود. روش تولید صنعتی این اسید از اضافه شدن این ماده به سنگ فسفات ایجاد می شود.
زدودن زنگ آهن
تولید مکمل های خوراک دام و طیور مانند دی کلسیم فسفات
تولید انواع کود های فسفاته از جمله مونو آمونیوم فسفات، دی آمونیوم فسفات، سوپر فسفات تریپل، فسفات منیزیم.
کاربرد در مواد شوینده مانند تری سدیم فسفات و سدیم تری پلی فسفات
تولید مواد تصفیه کننده و منعقد کننده در صنعت آب و فاضلاب
تولید پاک کننده های فسفاته صنعتی و تهیه نمک های فسفاته
تولید مواد بازدارنده اشتعال برای مصارف آتش نشانی
0 دیدگاه